Wojenny 1969

Przygody polskiego żołnierza Franka Dolasa podczas II wojny światowej. Ten urodzony pechowiec zaczyna swoją długą, pełną nieporozumień wędrówkę, po wielu – często egzotycznych – miejscach działań wojennych na świecie. Już na wejściu rozpoczyna, dosłownie z wielkim hukiem, wojnę – przynajmniej o tym jest przekonany. Dalsze losy: niewola, ucieczka ze stalagu, coraz to nowe tarapaty… to już tylko konsekwencje połączenia pecha i przypadku, ale wszystko tworzy logiczną całość. Ale czy Franek zostanie bohaterem, o czym ciągle marzył?

II Wojna Światowa, styczeń 1943 roku. Na Froncie Bałkańskim trwają zacięte walki. Niemiecka armia w obawie przed atakiem aliantów rozpoczyna wielką ofensywę przeciwko jugosłowiańskim partyzantom. Jedynym ratunkiem dla nich i tysięcy uchodźców jest ucieczka przez most na rzece Neretva.

Wiosna 1945 roku. Oddziały I Armii Wojska Polskiego zbliżają się do Wału Pomorskiego. Brnąc przez błoto, zalane leśne trakty mozolnie zbliżają się do Kołobrzegu. Niemcy nie zamierzają poddać się bez walki i zacięcie bronią swych pozycji. Kompania dowodzona przez porucznika Kotarskiego, której radiowy kryptonim brzmi „Jarzębina”, bierze czynny udział w zmaganiach. Żołnierze są już zmęczeni walką. Chcą wracać do swoich najbliższych, marzą o spokojnym, cichym, własnym kawałku ziemi. Po wkroczeniu do Kołobrzegu walki toczą się o każdy dom, każdy pokój, każdy skrawek ziemi. Po ciężkim boju polscy żołnierze wypierają hitlerowców z miasta i dochodzą do Bałtyku. Niestety nie wszyscy. Nie ma wśród nich już porucznika Kotarskiego i wielu jego towarzyszy.

Połowa kwietnia 1945 roku. Armie Sprzymierzonych zmierzają nieuchronnie w stronę Berlina. Jedna z kompanii Wojska Polskiego ma za zadanie dokonać rozpoznania bojem przeprawy przez Odrę. Kompanię tworzą zaprawieni w walkach weterani jak kapral Wojciech Naróg (Wojciech Siemion), porucznik Kaczmarek (Krzysztof Chamiec). Wśród pozostałych żołnierzy są także między innymi młody AK-owiec – uczestnik powstania warszawskiego, wysiedleńcy z kresów oraz dowódca major Polak (Nikołaj Rybnikow).

Carl Dixon (Michael Douglas), mimo że pochodzi z rodziny o tradycjach patriotycznych i wojskowych, jest zagorzałym przeciwnikiem wojny w Wietnamie. Kiedy powraca do domu po studiach na renomowanej uczelni z długimi włosami i radykalnymi poglądami, nikt go nie wita. Matka (Teresa Wright) jest zbyt zajęta sobą, by go zauważyć, zaś ojciec (Arthur Kennedy) nigdy nie wybaczył mu spowodowania wypadku, w wyniku którego jego starszy syn Frank (Peter Strauss) ma sztywną nogę. Ale rodzice nie wiedzą, że Carl zaciągnął się do wojska i próbuje odnowić dawne więzi zanim pójdzie na front...

Dwie angielskie agentki zostają wysłane do niemieckiego obozu jenieckiego dla kobiet, by zdobyć informacje od uwięzionej tam naukowiec. Obóz okazuje się piekłem, w którym Niemcy dopuszczają się gwałtów i przemocy na przetrzymywanych kobietach.

Jest II wojna światowa, rok 1945. Niemiecki generał von Brock dostaje rozkaz wysadzenia ostatniego mostu na Renie. Most prowadzi w głąb Niemiec i jest jedyną drogą odwrotu dla kilkudziesięciu tysięcy niemieckich żołnierzy. Tymczasem Amerykanie są już blisko otoczenia uciekających wojsk. Generał zostaje sam z niebywałym dylematem.

Lato 1944 roku. Działający na terenie Sądecczyzny odział partyzancki Armii Krajowej, którym dowodzi major DZIADEK (Stanisław Jasiukiewicz), ma przejąć aliancki zrzut broni i amunicji. Podczas akcji oddział zostaje zdziesiątkowany przez Niemców – ze stu dwudziestu partyzantów przy życiu pozostaje zaledwie kilkunastu. Dowódca wraz ocalałymi podkomendnymi próbuje przedostać się do ruin pobliskiego zamku, gdzie – jak sądzi – spadł zasobnik z amunicją… Kiedy Polacy docierają do zamku, okazuje się, że wcześniej skrył się tam oddział partyzantów radzieckich, dowodzonych przez majora Aloszę. Rosjanie, którzy wcześniej odnaleźli aliancki zasobnik, proponują współdziałanie. Przekazują Polakom pojemnik z amunicją. Jednakże major Dziadek ściśle wypełnia rozkazy dowództwa AK i z Rosjanami nie zamierza współpracować. Wkrótce oba oddziały zostają okrążone w ruinach zamku przez Niemców. W obliczu śmiertelnego niebezpieczeństwa Rosjanie ponownie próbują namówić polskiego dowódcę do współpracy. Okrążenie niemieckie zacieśnia się z każdą chwilą. Major Dziadek jest jednak zaślepiony w swojej nienawiści do bolszewików i ponownie zdecydowanie odmawia jakiejkolwiek współpracy. Rosjanie decydują się opuścić zamek i wyrwać z okrążenia sami. Szybko jednak dostają się pod niemiecki ostrzał. Podkomendni majora Dziadka wypowiadają mu posłuszeństwo. Pod dowództwem kapitana Stańczyka ruszają Rosjanom z odsieczą.

Kilka krytycznych momentów może wpłynąć na wynik wojny. Lecz kiedy Królewskie Siły Powietrzne skupiają cały wysiłek na odparciu niemieckiej Luftwafe, mogą nawet zmienić bieg historii!

W okupowanej Francji, należący do Ruchu Oporu inżynier Philippe Gerbier zostaje zdradzony i wydany nazistom. Po ucieczce dołącza do swoich w Marsylii, gdzie stara się doprowadzić do egzekucji zdrajcy. Film ukazuje nieustraszonych bojowników podziemia w sytuacjach niejednoznacznych moralnie, w których honor przestaje być wartością absolutną. O realizmie obrazu świadczy fakt, że zarówno autor powieści, która stanowiła podstawę dla scenariusza, Joseph Kessel, jak i reżyser filmu należeli do "Armii Cieni".